Prowadzenie firmy bez samochodu jest trudne, dlatego raczej prędzej niż później przedsiębiorca musi zdecydować się na jego zakup bądź wynajem. Dowiedz się, jakie formalności trzeba spełnić aby móc korzystać z ulg podatkowych takich jak zwolnienie z VAT oraz amortyzacja. Poniższy tekst podpowie również jak zaliczyć auto do środków trwałych oraz jak ustalić jego wartość początkową.
Samochód firmowy a środki trwałe
Zakup samochodu do firmy to jeden z pierwszych dużych wydatków, jakie czekają przedsiębiorców. Oczywiście nie musi być on spłacany od razu. Biznesmeni to podstawowa grupa osób, które mogą wziąć auto w leasing. W jednoosobowej działalności gospodarczej możemy wybrać, czy samochód będzie wykorzystywany do celów prywatno firmowych czy zostanie on zapisany do ewidencji środków trwałych. Czym one są? To składniki majątku o przewidywanym okresie użytkowania dłuższym niż rok, które stanowią własność (lub współwłasność) przedsiębiorstwa. Takie urządzenia bądź maszyny są używane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. Do Ewidencji Środków Trwałych należy je wpisać najpóźniej w miesiącu ich przekazania.
Ewidencja Środków Trwałych powinna zawierać takie informacje jak:
- data nabycia auta,
- liczba porządkowa,
- data przyjęcia do używania,
- wartość początkowa,
- stawka amortyzacyjna,
- kwota odpisu amortyzacyjnego (za dany rok podatkowy oraz rosnąco za okres dokonywania tych odpisów),
- określenie dokumentu stwierdzającego nabycie (umowa kupna, umowa darowizny),
- określenie środka trwałego bądź wartości niematerialnej i prawnej,
- symbol Klasyfikacji Środków Trwałych,
- wartość ulepszenia zwiększająca wartość początkową,
- data likwidacji (albo zbycia) oraz jej przyczyna.
Jak ustalić wartość początkową auta?
Na sposób ustalenia wartości początkowej samochodu wpływa sposób jego nabycia. Jeśli następuje ono w drodze kupna, wtedy za wartość początkową uznajemy cenę jego nabycia oraz koszty związane z zakupem auta. Możemy doliczyć do tego np koszt rejestracji czy też ubezpieczenia samochodu. Natomiast w przypadku leasingu wartość początkowa przedmiotu określana jest bez wykorzystania odsetek zawartych w umowie.
Jeśli nie da się ustalić ceny nabycia pojazdu (w przypadku braku faktury), za wartość początkową przyjmuje się kwotę wyceny dokonanej przez przedsiębiorcę. Jednak należy przy tym uwzględnić ceny rynkowe pojazdów tego samego rodzaju. Podobnie wartość samochodu nabytego w sposób nieodpłatny (w drodze spadku lub darowizny) określa się na podstawie wartości rynkowej z dnia nabycia.
Wyjątkiem jest sytuacja, w której umowa o nieodpłatnym przekazaniu wskazuje niższą wartość auta. Nie można jednak celowo zaniżać ceny. Powinna ona zostać określona na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie składnikami tego samego rodzaju. Darczyńca powinien jednak uwzględnić stan i stopień zużycia samochodu.
Amortyzacja samochodu osobowego w firmie – metody
Od wartości początkowej samochodu podatnik powinien określić odpisy amortyzacyjne. Jest to jednak specyficzny rodzaj środka trwałego, do którego nie można zastosować każdej metody amortyzacji. Zgodnie z prawem amortyzacja samochodu osobowego może przebiegać według trzech metod:
- metodą liniową,
- metodą indywidualną,
- metodą jednorazową.
Okres amortyzacji dla środków transportu wynosi min. 30 miesięcy (2,5 roku). Natomiast wysokość rocznej stawki amortyzacyjnej dla auta osobowego może wynieść max. 40%. Najlepszą metodą amortyzacji w przypadku nowych samochodów osobowych jest metoda liniowa. Podstawowa stawka amortyzacyjna dla takiego auta wynosi 20%. Okres amortyzacji wynosi 5 lat. Stawka amortyzacji może zostać podwyższona. Dzieje się tak, jeśli samochód był używany przez przynajmniej 6 miesięcy. Zwiększeniu stawki podlega również samochód ulepszony przed wprowadzeniem go do ewidencji (jeżeli wydatki stanowiły 20 proc. wartości początkowej).
Nowe auto w firmie a VAT
Każdy przedsiębiorca może zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu wydatki związane np. z zakupem paliwa czy ubezpieczenia. Istnieją dwa sposoby, z których może skorzystać właściciel jednoosobowej działalności gospodarczej. Pierwszym z nich jest odliczenie 100 proc, jeśli podatnik udowodni że korzysta z samochodu wyłącznie do celów działalności gospodarczej. Aby otrzymać prawo do odliczenia wszystkich kosztów, przedsiębiorca musi:
- zgłosić auto do Urzędu Skarbowego na druku VAT-26,
- wprowadzić tzw. kilometrówki dla celów VAT,
- spisać w formie regulaminu zasady użytkowania samochodu w firmie.
W jednoosobowej działalności gospodarczej częstą praktyką jest wykorzystywanie jednego samochodu do celów prywatnych i firmowych. W tej sytuacji istnieje możliwość odliczenia 50 proc. podatku VAT. To pozwala na zmniejszenie formalności ze względu na nowelizację ustawy o podatku dochodowym z 1 stycznia 2019 roku. Określono w niej, że wydatki związane z eksploatacją auta prywatnego w jednoosobowej działalności gospodarczej (paliwo, ubezpieczenie, przeglądy) mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w wysokości 20 proc. poniesionych wydatków.